کفش ، تشخص ؟

بنددار، چسبی، پاشنه بلند، پوتین، ورزشی...

اینها شما را یاد چه چیزی می اندازد؟

نزدیک به پنج هزارسال پیش، مصری ها چیزهایی شبیه کفش ساخته بودند. البته بهتر است به آنها بگوییم پوشینه پا، نه کفش. از کفشهای مصری های قدیم می شود طرز زندگی و طبقات اجتماعی در آن زمان را فهمید . تمدن ایران ، یونان و رم پوشینه های دیگری درست کردند که نشان دهنده  طبقه اجتماعی فرد و میزان قدرت او بود. نام بسیاری از این پوشینه ها هنوزهم استفاده می شود. مثل سندلیوم که الان به آن صندل می گویند. درقرن چهارم و پنجم میلادی امپراتوری روم به بیزانس منتقل شد. کم کم تفکرات مسیحی روی کفشها تاثیر گذاشت. چون مسیحی ها اعتقاد داشتند کفش باید کاملاً پوشاننده باشد به همین دلیل کفشها در مغرب زمین ازحالت صندل به شکل روبسته درآمد.

در قرن دهم و دوازدهم میلادی، اروپایی ها در جریان جنگهای صلیبی از علم و دانش مسلمانان حتی برای کفشهایشان استفاده کردند . در قرن چهاردهم، با پیشرفت صنایع  ، آرام آرام پارچه و چرم دباغی شده نازک وارد کفش سازی شد. بسیاری قرن چهاردهم را قرن آغاز مد می نامند.

اواخر قرن چهاردهم هم کفشهای نوک تیز مد شد. مردم به هر زحمتی که بود ، پنج  تا انگشتشان را در پنجه های نوک تیز می کردند تا ثابت کنند چقدر با شخصیت هستند. شروع این مد از هلند بود؛ جایی که عذاب شست پا و پا درد را برای مردم قرن چهارده میلادی به ارمغان آورد.

اواخر قرن پانزدهم میلادی، وقتی کفش نوک تیز از مد افتاد، کفش نوک پهن مد شد؛ البته بیشتر در شمال اروپا ذهن ها هر روز محصولات تازه تر و عجیب تری بیرون می داد. از نمونه های آن ، کفشهای ونیزی بود که برای خانمها مد شد. این کفشها، یک کفه تخت داشت که زیرش کاملاً پربود و ارتفاعش گاهی به شصت سانتی متر می رسید. از مشکل راه رفتن که بگذریم. وزن این جور کفشها احتمالاً خیلی زیاد بوده است؛ مثل این که راه رفتن در آن سالها با مشقت  و بلای بسیار همراه بوده است.

در قرن هفدهم، این پاشنه های وحشتناک از کفشها حذف شد و پاشنه های معقول تری به کفشهای زنانه و مردانه اضافه شد. قرن هفدهم، دراروپا قرن آدمهای پرافاده بود.

جامعه خیلی طبقاتی شده بود و همه می خواستند به هم فخر بفروشند و بهترین راهی که به ذهن مردم رسید، پوشیدن لباسهای خاص بود. مردمی که اهل پز دادن بودند. کفشهای پاشنه بلندی می پوشیدند که روی آن را با حریر بافته بودند. هر چه پاشنه بلندتر بود. موقعیت آن فرد بالاتر می رفت؛ مثل این که در آن زمان کسانی که از بالا به همه چیزهای اطراف نگاه می کردند، احساس قدرت زیادی می کردند. در قرن هیجدهم هم اوضاع همان طوری ماند و فقط شکل پاشنه ها تغییر کرد. به جای حریرهم از چرم رنگی استفاده کردند که به نظرشان بسیار زیبا بود. اما درهمین قرن، اتفاق خیلی مهمی افتاد. سال 1792 مردم از دست پاشنه های بلند و کفشهای حریر خسته شدند و بر ضد جامعه طبقاتی در فرانسه انقلاب کردند. انقلاب کبیر فرانسه، نتایج خیلی مهمی داشت. بعد از آن، مردم که دیگر به دنبال تساوی و برابری بودند پاشنه های بلند را حذف کردند و همه کفشها از نظر ارتفاع یک شکل شد. قرن نوزدهم، قرن همه گیر شدن مد بود.

بازار مد داغ بود راستی علتش چه بود؟ جوابش خیلی ساده است. چون با وجود چرخ خیاطی و پارچه های مصنوعی، کفش خیلی ارزان شد و همه توانستند از کفشهای خوب استفاده کنند. از نمونه های مد آن سالها، مد کفش پنجه مربعی است که نزدیک به پنجاه سال عمرکرد. سال 1850 پوتین خیلی رواج پیدا کرد . گویا همه متوجه شدند که برای کار و فعالیت باید کفش های راحتی به پا داشته باشند .

سال 1914 ، همزمان با آغاز جنگ جهانی اول، کفشهای راحتی اختراع شد. مطمئناً آدمها نمی توانستند زیر بمب و باروت، بچه هایشان را بغل کنند وبا کفشهایی که پاشنه های بلندی داشت این طرف و آن طرف بروند.

از سال 1910 هم که تجارت جهانی شکل گرفت و کشتی ها و هواپیماها محموله ها را از این سر دنیا به آن طرف می بردند، فرهنگ کفش دنیا نیز درهم و برهم شد و کفشها شکل بین المللی به خود گرفتند. از آن به بعد کفش هم داخل صنعت های دیگر شد.

هنوز هم در خیلی از کشورها مردم به دلیل گرمی هوا،پابرهنه راه می روند، مثل هندی ها، بنگال ها یا مردم اوگاندا.

کفش تاثیر زیادی از محیط اطرافش می گیرد. برای مثال کفش مردم آلاسکا با عربها فرق دارد حتی بعد از ظهور اسلام چون مسلمانان عقیده دارند پیش از ورود به مسجد باید کفشهایشان را دربیاورند. کفشهایی اختراع شد که دیواره پشت را نداشت.

همین گیوه خودمان کفش بسیار محکمی است که خیلی خنک است و پا از لای درزهایش به راحتی نفس می کشد مردم ژاپن هم با ساقه های برنج، برای خودشان کفش درست می کنند تا بتوانند موقع کار در مزرعه برنج راحت باشند.

کفشهای قد بلند، کفشهای قد کوتاه، کفشهای ساق دار.

حال این کلمه ها شما را یاد چه می اندازند؟